Rehabilitacja kardiologiczna: Druga szansa dla serca
Rehabilitacja kardiologiczna to nie tylko szansa na powrót do zdrowia, ale przede wszystkim na nowy start. We włocławskim szpitalu pacjenci po przebytych zawałach serca, arytmiach i innych ostrych stanach kardiologicznych otrzymują kompleksowe leczenie farmakologiczne, ale także dalszą pomoc w postaci rehabilitacji kardiologicznej, która nie tylko poprawia ich stan kliniczny, ale także uczy jak żyć zdrowiej i unikać powrotu choroby. O tym, dlaczego zmiana nawyków to klucz do długowieczności, opowiada dr Magdalena Kieszkowska, kierująca oddziałem.
Oddział Rehabilitacji Kardiologicznej we włocławskim szpitalu, choć młody, odgrywa kluczową rolę w opiece nad pacjentami po interwencjach kardiologicznych. Działa od kilku lat, oferując kompleksową pomoc chorym, którzy przebyli zawał serca i są po leczeniu inwazyjnym (chodzi o leczenie obejmujące przezskórną angioplastykę wieńcową oraz pomostowanie aortalno–wieńcowe), oraz pacjentom leczonym z powodu arytmii lub niewydolności serca. Jego znaczenie nieustannie rośnie, a liczba pacjentów korzystających z oferty oddziału dynamicznie wzrasta.
– Ogromna potrzeba opieki nad pacjentami obciążonymi chorobami układu krążenia spowodowana jest skróceniem okresu hospitalizacji w Oddziale Kardiologii, gdzie celem jest leczenie ostrych stanów kardiologicznych. Rola rehabilitacji kardiologicznej to drugi etap leczenia w postaci zapobiegania rehospitalizacji, powrotu do funkcjonowania w życiu codziennym i zawodowym. Pominięcie tego etapu sprawia, że pełnosprawni pacjenci wracają do swoich dawnych nawyków, co może prowadzić do ponownych hospitalizacji i pogorszenia stanu klinicznego – mówi dr Magdalena Kieszkowska, kierująca oddziałem.
Odpowiedź na rosnące potrzeby pacjentów
Oddział rozpoczął działalność z 10 miejscami stacjonarnymi, obecnie oferuje ich już 20 oraz 10 miejsc rehabilitacji kardiologicznej w trybie dziennym. Pobyt pacjenta trwa zazwyczaj od dwóch do trzech tygodni i obejmuje kompleksowy program rehabilitacji: fizjoterapię, gimnastykę kardiologiczną, treningi marszowe/interwałowe, opiekę psychologiczną i dietetyczną, opiekę lekarską oraz całodobową opiekę pielęgniarską i opiekuńczą. Celem tego interdyscyplinarnego podejścia jest nie tylko poprawa stanu zdrowia pacjentów, ale także wyeliminowanie czynników w postaci palenia tytoniu, braku aktywności fizycznej, otyłości, nieprawidłowej diety, które doprowadziły do chorób sercowo-naczyniowych.
– Cały nasz zespół pracuje nad tym, by pomóc pacjentom rozumieć istotę choroby i jakie czynniki doprowadziły do jej ujawnienia. Edukujemy jak wyeliminować złe nawyki oraz jak stać się odpowiedzialnym pacjentem, dzięki czemu ryzyko powtórnego zdarzenia sercowo- naczyniowego może być oddalone lub nigdy nie wystąpić. Budujemy świadomość pacjenta kardiologicznego – wyjaśnia dr Kieszkowska.
Realizacja programu KOS (Kompleksowej Opieki Specjalistycznej), w ramach którego pacjenci po zawale serca otrzymują 12-miesięczną opiekę kardiologiczną jest kluczem do odzyskania pełnej sprawności psychosomatycznej.
Kwalifikacja do programu odbywa się jeszcze na oddziale kardiologicznym, a pacjenci mogą wybrać zarówno pobyt stacjonarny, jak i ambulatoryjny. Jak podkreśla dr Kieszkowska, to właśnie długofalowe wsparcie, zarówno fizyczne, jak i psychologiczne, przynosi najlepsze efekty.
Wyzwanie: zmiana nawyków
Jednym z największych wyzwań jest jednak zmiana mentalności pacjentów. Około 60% osób po zawale odczuwa lęk przed nawrotem choroby i chętnie zmienia nawyki, jak rezygnacja z alkoholu czy papierosów. Niestety, aż 80% pacjentów, którzy szybko odzyskali zdrowie dzięki nowoczesnym metodom, jak koronarografia i angioplastyka wieńcowa, powraca do starych przyzwyczajeń.
– To paradoks. Medycyna daje im szansę na szybki powrót do zdrowia, ale wielu z nich nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji, bo nie odczuwają bezpośrednich dolegliwości i pozostają
dzięki zachowanej frakcji wyrzutowej serca w pełni samodzielni i mobilni. Staramy się im uświadomić, że sukces terapii zależy od nich samych. – zauważa dr Kieszkowska.
Nowe wyzwania – coraz młodsi pacjenci
Zapobieganie problemom kardiologicznym to klucz do długiego i zdrowego życia. Dr Kieszkowska podkreśla, że genetyka odgrywa istotną rolę, ale nie determinuje wszystkiego. Ważne jest, by regularnie wykonywać badania, zwracać uwagę na higienę snu i aktywność fizyczną. Niestety coraz częściej na Oddziale Rehabilitacji Kardiologicznej pojawiają się młodsi pacjenci, którzy żyją w ciągłym stresie, napięciu, presji.
– Widzimy osoby, które żyją pracą 24 godziny na dobę, nie zwracając uwagi na sygnały ostrzegawcze ze strony organizmu. Z czasem, obok presji zawodowej, pojawiają się problemy rodzinne, co razem tworzy idealny przepis na zawał. Ważne jest, by zrozumieć, że nasze zdrowie nie jest nieskończone – ostrzega dr Kieszkowska.
Oddział Rehabilitacji Kardiologicznej we Włocławku pokazuje, że odpowiednia opieka i wsparcie po zawałach serca mogą znacząco wpłynąć na jakość życia pacjentów. Kluczowe jednak jest zrozumienie, że dbanie o serce to proces, który trwa całe życie.