Włocławski Oddział Ortopedii i Traumatologii to miejsce, gdzie medycyna łączy się z pasją pomocy pacjentom. O codziennych wyzwaniach, leczeniu schorzeń stawów i przyszłości robotyki w ortopedii opowiada lek. med. Wojciech Kaszewski, kierownik Oddziału Ortopedii i Traumatologii.
Czy jesień i zima to czas, kiedy Oddział Ortopedii i Traumatologii ma więcej pracy niż zawsze?
Tak naprawdę urazy pojawiają się przez cały rok, ale ich charakterystyka zmienia się w zależności od pory roku. Zima przynosi oblodzone chodniki i związane z tym upadki. Latem natomiast dominuje aktywność sportowa – bieganie, jazda na rowerze czy prace w ogrodzie – co prowadzi do przeciążeń i urazów. Stałym elementem naszej pracy są pacjenci wymagający interwencji chirurgicznych, takich jak artroskopie czy operacje wszczepienia protez. Często pacjenci zapominają o odpowiednim przygotowaniu do aktywności fizycznej, co znacznie zwiększa ryzyko kontuzji. Proste ćwiczenia rozciągające czy stopniowe zwiększanie intensywności mogą znacząco zmniejszyć liczbę urazów.
Traumatologia – słowo, które może budzić przerażenie. Co oznacza?
Traumatologia, choć nazwa może budzić niepokój, dotyczy urazów narządów ruchu: od złamań, przez zwichnięcia, po zerwania więzadeł. W momencie nagłego pogorszenia pogody liczba pacjentów urazowych wzrasta. Z kolei ortopedia skupia się na schorzeniach przewlekłych, takich jak np. zmiany zwyrodnieniowe stawów. W tym zakresie włocławski oddział przeprowadza rocznie około 300 operacji wymiany stawów biodrowych i kolanowych.
Dlaczego nasze stawy się zużywają?
Etiologia choroby zwyrodnieniowej stawów jest wieloczynnikowa. Starzenie się społeczeństwa, zmiany pourazowe czy schorzenia takie jak reumatoidalne zapalenie stawów przyspieszają zużycie stawów. Gdy ból uniemożliwia codzienne funkcjonowanie, pacjent trafia na endoprotezoplastykę – operację, która przywraca jakość życia. Nie zawsze osiągamy pełen zakres ruchu, ale ulga w bólu jest natychmiastowa. Co istotne, styl życia odgrywa tutaj kluczową rolę. Brak ruchu, nadwaga czy niezdrowa dieta mogą przyspieszać procesy degeneracyjne. Rekomendujemy więc nie tylko aktywność fizyczną, ale też regularne badania kontrolne, które pozwalają wcześnie wykryć zmiany w stawach.
Protezy – co warto o nich wiedzieć?
Okres używalności protez wynosi od 15 do 20 lat. Wraz z ich zużyciem może być konieczna operacja rewizyjna, bardziej wymagająca niż pierwotny zabieg. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o zdrowie stawów wcześniej. Warto także dodać, że współczesne protezy są coraz bardziej zaawansowane technologicznie. Stosowane materiały są trwałe, a konstrukcja pozwala na większy zakres ruchu i komfort.
Jak zapobiec problemom ze stawami?
Kluczowy jest ruch. Dzieci powinny się bawić i trenować sport, dorośli natomiast unikać siedzenia przez całe dni. Ważne jest, aby aktywność fizyczna była regularna, ale umiarkowana. Nadmierna eksploatacja stawów, np. bieganie maratonów bez przygotowania, może zaszkodzić bardziej niż brak ruchu. Poza tym warto zadbać o odpowiednią dietę. Substancje takie jak kolagen, witamina D czy kwasy omega-3 wspierają zdrowie stawów i mogą spowolnić procesy degeneracyjne. Dodatkowo, zalecamy regularne wizyty u specjalistów, zwłaszcza w przypadku odczuwania bólu w stawach. Wczesna diagnostyka pozwala zastosować terapie, które mogą opóźnić konieczność operacji.
Porozmawiajmy chwilę o funkcjonowaniu Oddziału Ortopedii i Traumatologii.
Zanim pacjent trafi na oddział, odbywa kwalifikację w Poradni Ortopedycznej, gdzie wykonywane są podstawowe badania. Po przyjęciu na oddział, w przypadku planowych zabiegów, pacjent jest operowany już następnego dnia. Dzień po operacji pacjent rozpoczyna pracę z fizjoterapeutą, a po 3-4 dniach hospitalizacji wraca do domu z zaleceniem rehabilitacji. Dodatkowo staramy się zapewnić pacjentom kompleksową opiekę, co oznacza, że regularnie współpracujemy z rehabilitantami oraz specjalistami z innych dziedzin medycyny, aby proces rekonwalescencji był jak najbardziej efektywny.
Co przyniesie przyszłość ortopedii?
Postęp technologiczny rewolucjonizuje ortopedię. Robotyka już teraz wspiera lekarzy w planowaniu i przeprowadzaniu zabiegów. Roboty ortopedyczne, używane w zaawansowanych ośrodkach, zapewniają niezwykłą precyzję, co zmniejsza ryzyko błędów. W przyszłości taki sprzęt może znacznie usprawnić także naszą pracę i poprawić wyniki leczenia. Takie roboty są wykorzystywane już na etapie przygotowania zabiegu, począwszy od dokładnej analizy zdjęć tomograficznych, które są wgrywane do systemu. Na podstawie tych danych system planuje operację z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb pacjenta. Roboty pozwalają na większą precyzję podczas zabiegu, np. w cięciu kości pod odpowiednim kątem, dzięki czemu minimalizowane jest ryzyko błędów. Nawet najbardziej doświadczony chirurg nie osiągnie takiej dokładności jak robot, który wykonuje ruchy z milimetrową precyzją. W dodatku roboty, dzięki swojej mobilności i zaawansowanej technologii, nie tylko ułatwiają zaimplementowanie protez, ale także optymalizują czas i efektywność operacji. W rezultacie pacjenci mogą szybciej wrócić do zdrowia i codziennych aktywności.